કિડની એ શરીરની ગંદકીને ગાળતું અંગ છે, જે બગડવા લાગે તો શરીરમાં ઝેરી તત્વોનો જથ્થો વધી જાય છે. કિડની ફેલ થવા પાછળ ઘણા કારણો છે. શરીર ઘણી રીતે કિડની ફેલ્યોરનો સંકેત આપે છે. જો તેને સમયસર ઓળખવામાં આવે તો તેને સરળતાથી બચાવી શકાય છે.
શરીરમાં બે કિડની છે અને તે બંને શરીરમાંથી યુરિયા, ક્રિએટિનાઇન, એસિડ જેવા કચરાને દૂર કરવામાં મદદ કરે છે. આ સિવાય રાજમા મીઠું પોટેશિયમની માત્રાને પણ નિયંત્રિત કરે છે. કિડની પણ હોર્મોન્સ સ્ત્રાવ કરે છે જે આપણા શરીરના અન્ય અવયવોને કાર્ય કરવા માટે જરૂરી છે. આવી સ્થિતિમાં જો કિડની ખરાબ હોય તો તમે પોતે જ સમજી શકો છો કે શરીરને કેટલી તકલીફો થઈ શકે છે અને કયા રોગોનો ખતરો રહેશે.
કોને કિડની ફેલ થવાનું જોખમ વધારે છે – કોને કિડની ફેલ થવાનું વધુ જોખમ છે:
હાઈ બ્લડ પ્રેશર, ડાયાબિટીસ, પેઈનકિલરનો વધુ પડતો ઉપયોગ અને આલ્કોહોલનું સેવન કરનારાઓમાં કિડની ફેલ થવાનું જોખમ વધારે છે. આવા લોકોએ પોતાની કિડનીની તપાસ કરાવતા રહેવું જોઈએ. જો કે કિડની ફેલ થવાના અન્ય ઘણા કારણો પણ હોઈ શકે છે, પરંતુ કિડની યોગ્ય રીતે કામ ન કરતી હોવાના લક્ષણોને ઓળખવું પણ જરૂરી છે.
કિડની રોગના લક્ષણો:
થાક લાગવોઃ જો કિડની યોગ્ય રીતે કામ ન કરે તો સ્વાભાવિક છે કે શરીરમાં ઝેર અને પાણી ભરાવા લાગશે. આનાથી થાક અને નબળાઈની લાગણી થઈ શકે છે. માથાનો દુખાવો અથવા એનિમિયાના લક્ષણો પણ જોવા મળે છે. તે નબળાઇ અને થાક તરફ પણ દોરી જાય છે.
ઊંઘની સમસ્યાઃ
જ્યારે કિડની યોગ્ય રીતે ફિલ્ટર નથી કરતી ત્યારે શરીરમાં રહેલા ટોક્સિન્સ લોહીમાં ઓગળવા લાગે છે. આનાથી ઊંઘની પેટર્નમાં ખલેલ પડી છે. ક્રોનિક કિડની ડિસીઝમાં સ્લીપ એપનિયા થાય છે.
શુષ્ક અને ખંજવાળવાળી ત્વચા:
શરીરમાં કચરો અને વધારાનું પ્રવાહી જમા થવાથી લાલ રક્તકણોનું ઉત્પાદન ઘટે છે. તેનાથી લોહીમાં મિનરલ્સની ઉણપ થાય છે. તેનાથી ત્વચા શુષ્ક, પેચી અને ખંજવાળ આવે છે. હાડકામાં પણ સમસ્યા છે. જ્યારે કિડની તમારા લોહીમાં ખનિજો અને પોષક તત્ત્વોનું યોગ્ય સંતુલન જાળવવામાં સક્ષમ ન હોય ત્યારે તે હાડકાના રોગની નિશાની હોઈ શકે છે જે ઘણીવાર સારી કિડનીની બિમારી સાથે આવે છે.
પેશાબની અછત:
જ્યારે પણ કિડનીમાં સમસ્યા થાય છે, ત્યારે પેશાબનું પ્રમાણ ઘટવા લાગે છે, કારણ કે કિડનીના શુદ્ધિકરણમાં અવરોધ આવે છે. ક્યારેક પેશાબનું વધુ પડતું પસાર થવું પણ તેની ખામીનું લક્ષણ છે. જ્યારે કિડની ફિલ્ટર્સને નુકસાન થાય છે, ત્યારે વધુ પેશાબ બહાર આવે છે.
પેશાબમાં લોહી:
સ્વસ્થ કિડની સામાન્ય રીતે લોહીમાંથી કચરો શરીરમાં પેશાબ બનાવવા માટે રાખે છે, પરંતુ જ્યારે કિડનીના ફિલ્ટર્સને નુકસાન થાય છે, ત્યારે આ રક્ત કોશિકાઓ પેશાબમાં “લીક” થવાનું શરૂ કરી શકે છે.. કિડની રોગના સંકેતો ઉપરાંત કેન્સર, પેશાબમાં લોહી એ ટ્યુમર, કિડની સ્ટોન અથવા ઈન્ફેક્શનની નિશાની હોઈ શકે છે.
ફીણવાળું પેશાબ:
પેશાબમાં પરપોટા કે ફીણનું નિર્માણ પણ કિડની ફેલ્યોર સૂચવે છે. આ પેશાબમાં પ્રોટીનની હાજરી સૂચવે છે. આ પ્રોટીન આલ્બુમિન એ જ પ્રોટીન છે.
આંખોની આસપાસ સતત સોજો:
પેશાબમાં પ્રોટીન એ પ્રારંભિક સંકેત છે કે કિડની ફિલ્ટર્સને નુકસાન થયું છે. આંખોની આસપાસ આ સોજો એ હકીકતને કારણે હોઈ શકે છે કે તમારી કિડની શરીરમાં રાખવાને બદલે પેશાબમાં મોટી માત્રામાં પ્રોટીન લીક કરી રહી છે.
