નવરાત્રીના દરેક દિવસે મા અંબેના એક અલગ સ્વરૂપની પૂજા કરવામાં આવે છે. પહેલા દિવસની વાત કરીએ તો આ દિવસે માતાના શૈલપુત્રી સ્વરૂપની પણ પૂજા કરવામાં આવે છે. માતા શૈલપુત્રીનો જન્મ પર્વત રાજા હિમાલયના ઘરે થયો હતો. જેના કારણે તે શૈલપુત્રી તરીકે ઓળખાતી હતી. માતાના આ સ્વરૂપનું વાહન બળદ છે. માતાનું આ સ્વરૂપ કરુણા અને સ્નેહનું પ્રતીક માનવામાં આવે છે. જાણો માતાના આ સ્વરૂપની પૂજા કેવી રીતે કરવી, શું છે પદ્ધતિ, કથા અને મંત્ર.
માતા શૈલપુત્રીની પૂજા પદ્ધતિઃ નવરાત્રિના પહેલા દિવસે કલશની સ્થાપના કર્યા બાદ દેવીના આ સ્વરૂપની પૂજા કરો. સવારે સૂર્યોદય પહેલા ઉઠો, સ્નાન કરો અને સ્વચ્છ વસ્ત્રો પહેરો. પૂજા સ્થાન પર લાલ રંગનું કપડું પાથરીને તેના પર માતાની મૂર્તિ સ્થાપિત કરો. માતાને અગરબત્તી બતાવો અને તેમને લાલ રંગના ફૂલ ચઢાવો. દેવીને ફળ અને મીઠાઈ અર્પણ કરો. અંતમાં માતા શૈલપુત્રીના મંત્રનો જાપ કરો.
માતા શૈલપુત્રીના મંત્રો:
-ॐ देवी शैलपुत्र्यै नमः॥
-वन्दे वाञ्छितलाभाय चन्द्रार्धकृतशेखराम्।
वृषारुढां शूलधरां शैलपुत्रीं यशस्विनीम्॥
-स्तुति: या देवी सर्वभूतेषु माँ शैलपुत्री रूपेण संस्थिता। नमस्तस्यै नमस्तस्यै नमस्तस्यै नमो नम:॥
માતા શૈલપુત્રીની પવિત્ર કથાઃ એક વખત રાજા દક્ષ પ્રજાપતિના આગમન સમયે ત્યાં હાજર તમામ લોકો તેમનું સ્વાગત કરવા ઊભા હતા, પરંતુ ભગવાન શંકર તેમની જગ્યાએ જ બેઠા હતા. રાજા દક્ષને ભગવાન શિવની આ વાત પસંદ ન આવી. થોડા સમય પછી દક્ષે પોતાના ઘરે એક યજ્ઞનું આયોજન કર્યું, જેમાં તેણે તમામ દેવી-દેવતાઓને આમંત્રિત કર્યા પરંતુ તેની પુત્રીના પતિ ભગવાન શિવને ત્યાં આમંત્રણ ન આપ્યું.
કર્યું.
સતીએ તેના પિતા દ્વારા આયોજિત યજ્ઞમાં હાજરી આપવા માટે ભગવાન શિવને તેની ઇચ્છા વ્યક્ત કરી. સતીની વિનંતી પર ભગવાન શિવે તેને જવાની મંજૂરી આપી. જ્યારે સતી યજ્ઞમાં પધાર્યા ત્યારે તેને માતા તરફથી જ સ્નેહ મળ્યો. ત્યાં તેની બહેનોના શબ્દો ઉપહાસથી ભરેલા હતા. સતીના પિતા દક્ષે ભરેલા યજ્ઞમાં ભગવાન શંકર માટે અપમાનજનક શબ્દો ઉચ્ચાર્યા હતા.
જ્યારે સતીએ તેના પિતાના મુખમાંથી તેના પતિ એટલે કે ભગવાન શિવ માટે કઠોર શબ્દો સાંભળ્યા, ત્યારે તે તેના પતિનું અપમાન સહન ન કરી શકી અને યજ્ઞની વેદીમાં કૂદીને પોતાનો જીવ આપી દીધો. સતી પછી શૈલરાજ હિમાલયની પુત્રી તરીકે જન્મી હતી અને તે શૈલપુત્રી કહેવાતી હતી. શૈલપુત્રીના લગ્ન પણ ભગવાન શિવ સાથે થયા હતા.
